Feestmaal

In de serie over het wonder van de verdubbeling gaat het deze keer over de feestmaaltijd naar aanleiding van de offer wetgeving in Deuteronomium. Uit dankbaarheid uitbundig en vrijgevig feestvieren hoort bij de gemeente. Het gaat erom dat we Gods genade en zegen delen met anderen, ook mensen buiten de gemeente. Waar zijn de feestmaaltijden in onze gemeentes?

Offeren in het Oude Testament was meer dan een dier slachten en op het altaar leggen. Van het offer werd ook een maaltijd aangericht. Het NBV vertaalt dit steeds met een feestmaaltijd, ten overstaan van de Heer (Deut 12:7). In Deuteronomium wordt deze feestmaaltijd voorgeschreven bij het brengen van de tienden (14:22-27), de eerstgeborenen van het vee (15:19-23), de eerste vruchten van de oogst (26:1-11) en de jaarlijkse grote feesten (16:1-17). Deze feestmaaltijd was geen privé maaltijd, maar moest plaats vinden op de door God aangewezen plek, de tempel, en ten overstaan van de Heer. Dit was een blij en uitbundig feest.

Deze feestmaaltijd moest gevierd worden met de hele familie, inclusief de slaven en slavinnen. En er wordt verschillende keren nadrukkelijk vermeld dat ook anderen uitgenodigd moesten worden zoals de Levieten en vreemdelingen in hun midden. Dat waren mensen die zelf geen land hadden, en dus ook geen opbrengsten van het land naar de tempel konden brengen of geen deel uitmaakten van de religieuze gemeenschap. Verder moesten de weduwen en wezen ook worden uitgenodigd; de mensen zonder een familie die voor hen zorgt of mensen die geen familie meer hadden om feest mee te vieren.

Waarom deze opdracht om zo de feestmaaltijd te vieren? Het land was door God gegeven, en van de opbrengst van het land werd een deel aan God terug gegeven om de zegen te delen met mensen die zelf geen land hadden om van te leven, of in hun leven minder rijk gezegend waren. Op deze wijze kon het hele volk genieten van de zegen van het hele land, en niet slechts een kleine groep van de bevolking. Er was ook nog de bepaling dat de tienden van de oogst ieder derde jaar volledig gebruikt moesten worden om de armen te ondersteunen (Deut. 14:28-29). Op deze wijze zorgt God van de gave van het land voor het hele volk, inclusief de vreemdelingen.

Tegen deze achtergrond kunnen we de woorden uit Handelingen 2:43-47 over de eerste gemeente in Jeruzalem beter verstaan. Ze verkochten hun bezittingen en verdeelden de opbrengst onder degenen die iets nodig hadden, en braken het brood bij elkaar thuis en gebruikten hun maaltijden in een geest van eenvoud en vol vreugde. Ze loofden God en stonden in de gunst bij het hele volk. Met bezittingen wordt waarschijnlijk land of een huis op het land bedoeld (zie Hand. 4:34 en 5:1) en dit land – niet slechts een tiende van de oogst – werd teruggegeven aan God om onder elkaar te delen. De impact in de samenleving was enorm; ze stonden in de gunst bij de mensen en de Heer breidde hun aantal dagelijks uit.

In onze gemeentes hebben we de samenkomsten goed georganiseerd, als ook het systeem om onze tienden via collectes en bankoverschrijvingen aan de Heer terug te geven, met zelfs een belastingvoordeel via de ANBI regeling. Maar waar zijn onze feestmaaltijden? Zonder die feestmaaltijden zijn we te eenzijdig bezig als gemeentes. Sommige kleinere gemeentes hebben na of voor de dienst op zondag een maaltijd. Maar worden hier ook de vreemdelingen, de mensen van buiten voor uitgenodigd? Zijn dit maaltijden waarin we God danken voor zijn zegeningen en die delen met anderen?
Het wonder van de verdubbeling begint met een “verdubbeling” van ons besef alles van God ontvangen te hebben, en dus het vergroten van onze dankbaarheid. Als dit wonder in ons gebeurt, dan worden wij vrijgevige en dankbare mensen. Dan gaan wij net als de gemeente in Jeruzalem verder dan het geven van tienden. Dan stellen wij ons bezit, ons inkomen, onze talenten en onze tijd ten dienste van het werk van God. Dan richten wij de feestmaaltijden aan en nodigen anderen ervoor uit die minder reden hebben om dankbaar te zijn. Dan worden onze gemeentes vrijgevige en feestvierende gemeentes. Wat zou er gebeuren als de kerk zo in de samenleving bekend zou staan?